De Oude Molen draait door

Twee zeilen en zelfzwichting

Op dit moment worden de twee zeilen van de molen gerepareerd. Gelukkig kreeg de Stichting twee witte zeilen te leen van molen D’Orangemolen in Willemstad, zodat de molen kan blijven draaien totdat de oorspronkelijke zeilen weer helemaal hersteld zijn. Waarom slechts twee zeilen en geen vier? Omdat de korenmolen er simpelweg maar twee heeft. Dat maakt deze molen meteen ook zo bijzonder. In deze omgeving is het namelijk een van de weinigen die een roede (met daaraan twee wieken) met zelfzwichting heeft.

Rond 1900 wilde molenaar Vogelaar zijn molen verbeteren, zodat hij beter kon concurreren met moderne stoommachines. Samen met een groep anderen reisde hij daarvoor drie dagen lang naar Groningen, om te zien hoe collega-molenaars het aanpakten. Na die reis besloot hij om de molen te voorzien van een zogenaamde zelfzwichting: twee wieken werden voorzien van kantelbare kleppen die automatisch hun stand aanpassen aan de kracht van de wind. Dat betekende minder werk voor de molenaar, maar vooral ook: een hogere opbrengst en beter meel, omdat de molen veel gelijkmatiger kon draaien.

Vrijwilligers zorgen voor wind in de zeilen

De Stichting wordt geheel bestierd en bestuurd door vrijwilligers. Zo zijn er twee molenaars, een molenaar in opleiding en vier andere vrijwillige krachten die ervoor zorgen dat de molen regelmatig op zaterdag open kan gaan. Dat is fijn, want dat betekent dat de inwoners uit Fijnaart en omstreken niet alleen kunnen genieten van een fraai uitzicht, ze kunnen de molen ook bezoeken.

Daarnaast is er een leuk winkeltje in de molen met minstens 30 verschillende bakmixen. De verkoop loopt goed. Zelfs zo goed dat ze handen tekort komen, vertelt René van Wendel de Joode (penningmeester van de Stichting sinds 2000). “Eerst waren we altijd op woensdagmiddag en zaterdag open, maar we hebben gewoon niet genoeg mensen meer om beide dagen open te zijn.” Hij geeft aan dat hulp voor de winkel enorm welkom zou zijn. “Verder is het veel werk om de zakjes met bakmixen te vullen, misschien zijn er wel mensen die helpen in een winkel niks vinden, maar die het wel leuk vinden om de ingrediënten af te wegen, de verschillende mixen te maken en de zakken te vullen”, vult René aan.

Onderhoudsplan

Hoewel er vanaf 2000 tot 2008 veel vernieuwd is, ademt de hele molen nog steeds historie uit. Zo dateren de trappen nog van zo’n 180 jaar terug en zijn de treden uitgesleten op de plaatsen waar vele voetstappen hun weg naar de maalstenen en wieken vonden. Er zijn talloze voorbeelden van knappe staaltjes vakmanschap te zien. De bewondering en verwondering zijn groot bij het bezoeken van de fraai gerestaureerde molen. Hoe mooi het nu ook is, het zal allemaal onderhouden moeten worden. 

Zo zijn er zorgen over de vochtigheid van de muren en is er een zesjarenplan opgesteld voor het onderhoud. Van 2026 tot en met 2031 staat er behoorlijk wat te gebeuren. Een gedeelte van de muren zal moeten worden hersteld, waardoor de molen (deels) in de steigers zal komen te staan. Een grote kostenpost waarvan slechts iets meer dan de helft zal worden opgebracht door subsidies en bijdrages van het Rijk. 

Gelukkig zijn er ook reparaties en kleinere onderhoudswerkzaamheden die niet hoeven worden uitbesteed. “Onze vrijwilligers kunnen en willen veel zelf doen, maar het ontbreekt vaak aan de tijd”, zegt de penningmeester van de Stichting. “Daarom zou het mooi zijn als we mensen kunnen vinden die wel tijd hebben en het leuk vinden om samen de handen uit de mouwen te steken.” Als voorbeeld noemt hij het schilderen van de reling en het vervangen van planken.

Sponsoren en donateurs

Voor degenen die geen tijd hebben of twee linkerhanden is er een mogelijkheid om donateur te worden. Donateurs worden als eerste op de hoogte gehouden van het wel en wee rondom de molen en helpen mee om De Oude Molen in stand te houden. Voor bedrijven is er de optie om sponsor te worden. Natuurlijk is de aanschaf van één of meer van de lekkere, ambachtelijke bakmixen ook een geweldige manier om nog vele jaren te kunnen blijven genieten van de molen uit 1846. De mixen zijn niet alleen verkrijgbaar bij de molen zelf, maar ook bij Roks Streekwinkel. 

De molenwinkel is de meeste zaterdagen open van 10:00 tot 16:00 uur. Dit is afhankelijk van de beschikbaarheid van de vrijwilligers. Interesse in vrijwilligerswerk, het donateurschap of sponsoring? Op de website (https://stichtingoudemolen.nl/) van Korenmolen De Oude Molen is meer informatie te vinden over alle opties. Ook is er op de vernieuwde website veel te vinden over de geschiedenis van de molen en de Stichting.